สมเด็จพุทธจารย์โต

สมเด็จพุทธจารย์โต

ประวัติ

          เจ้าประคุณสมเด็จพุฒาจารย์(โต พรหมรังสี) – ถือกำเนิดในรัชสมัยของพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช (รัชกาลที่ 1) ณ บ้านไก่จ้น อำเภอท่าเรือ จังหวัดพระนครศรีอยุธยา เมื่อวันพฤหัสบดี ขึ้น 12 ค่ำ เดือน 5 ปีวอก ตรงกับวันที่ 17 เมษายน พ.ศ. 2331 บิดาไม่ปรากฏนาม มารดาชื่อ เกตุ ในกาลต่อมาบิดามารดาของท่านได้ย้ายครอบครัวมาอยู่ที่ตำบลไชโย จังหวัดอ่างทอง และท่านได้ย้ายครอบครัวอีกครั้งหนึ่งโดยมาตั้งถิ่นฐานอยู่ที่บางขุนพรหม จังหวัดพระนครในสมัยนั้น

          หลังจากได้ย้ายครอบครัวมาที่บางขุนพรหม ท่านได้เรียนอักษรสมัยกับท่านเจ้าคุณอรัญญิก(ด้วง) เจ้าอาวาสวัดอินทร์ในสมัยนั้น เมื่ออายุได้ 12 ปี ท่านได้บรรพชาเป็นสามเณรที่วัดอินทร์ โดยมีท่านเจ้าคุณบวรวิริยเถร(อยู่) เป็นพระอุปัชฌาย์ และได้ย้ายไปอยู่วัดระฆังเพื่อเรียนพระปริยัติธรรม ท่านเป็นผู้มีปฎิภาณเป็นเลิศ มีความจำยอดเยี่ยม สามารถแปลและจดจำพระไตรปิฎกได้อย่างแม่นยำ ความทราบถึงพระบาทสมเด็จ

          พระพุทธเลิศหล้านภาลัย(รัชกาลที่2) ขณะดำรงพระอิสริยยศเป็นสมเด็จเจ้าฟ้ากรมขุนอิศรสุนทร ทรงชื่นชมและได้พระราชทานเรือกัญญาหลังคาแซงไว้เป็นพาหนะประจำตัว นับว่าเป็นเกียรติแก่ท่าน เพราะเรือชนิดนี้เป็นเรือของผู้ดำรงตำแหน่งเทียบเท่าพระองค์เจ้า

          เมื่อมีอายุครบอุปสมบท พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลก(รัชกาลที่ 1)ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯให้ท่านอุปสมบทในพระบรมราชานุเคราะห์เป็นนาคหลวง ณ พระอุโบสถวัดพระศรีรัตนศาสดาราม(วัดพระแก้ว) พระบรมมหาราชวังโดยมีพระ สมเด็จพระสังฆราช(สุก) เป็นพระอุปัชฌาย์ ได้รับฉายาว่า พรหมรังสี  ต่อมาในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว(รัชกาลที่ 4 ) ได้รับพระกรุณาโปรดเกล้าฯพระราชทานสมณศักดิ์ที่ พระธรรมกิตติ และได้รับพระกรุณาโปรดเกล้าฯ เลื่อนสมณศักดิ์เป็นพระราชาคณะชั้นผู้ใหญ่ที่ พระเทพกระวี ในปี พ.ศ.2397 จากนั้นในปีพ.ศ.2407 จึงได้รับพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ขึ้นเป็นสมเด็จพระราชาคณะที่ สมเด็จพระพุฒาจารย์

ละสังขาล

          ในวันเสาร์ แรม 2 ค่ำเดือน 8ตรงกับวันที่ 22 มิถุนายน พุทธศักราช 2415  สิริรวมอายุได้ 84 ปี  64พรรษา

ขอบคุณข้อความดีๆ จาก http://www.oknation.net/blog/fromhand/2010/04/06/entry-1

และรูปภาพจาก http://www.krusiam.com